BüyüKDedeKöyüm - Büyükdede Köyün Tarihi

Köyün Tarihi
BüyükdedeKöyü’ nün tarihcesi

Köyün ne zaman, kimler tarafindan kuruldugu tam olarak bilinmemektedir.
Kulaktan kulaga gelen cesitli kaynaklardan edinilen bilgilere göre köyün tarihi
M.Ö. 2500-2000 yillari arasinda bölgede yasamis olan Etilere dayanmaktadir.
Pinarbasindaki tarlalarda yapilan gayriresmî kazilardaki bulgular, burada Dogu Romalilarin (Bizans) yasadiklarini göstermektedir. Bu bulgular büyük captaki canak küpler, horasan tipi malzemeden yapilmis kücük yapilar, yer altinda birbirine gecilebilen siginaklar, canak cömlek ve cesitli paralardir.
Ayrica pinarin suyunu karsigece tarafina ark etrafina yerlestirilmis, 2 metreyi askin yükseklikte ve aralari kursun akitilarak doldurulmus kesme taslar bulunmaktadir.
Köyümüzün altin cagi diyebilecegimiz yillarda dolup tasan, cocuklugumuz ve gencligimizin en güzel rüyalarini süsleyen, köyün en yüksek noktasindaki tarihî, eski camimizin Etiler’den kalma oldugu rivayet edilse de, eserin Romalilara ait oldugu kesinlik kazanmistir. Caminin güney tarafindaki kayaya kazinmis olan hac seklinden ve yapi
tarzindan da anlasilmaktadir.

Köyün bilinen ilk adi
Köyün ilk kurulus yeri Pinarbasi mevkisi olup ve adi YAKACIK’ tir. Daha sonra simdiki yerine tasinmistir.
Köyün cok eski bir tarihi oldugu simdiki mezarligin disinda, pinar tarafinda ve Vegis Birlik´in, Ahmet Karamik´in evinin cevresinde bulunan eski mezarlardan da anlasilmaktadir. Bu bölgelerden halen insan kemikleri cikmaktadir.

Köyün ikinci adi
Köyün ikinci adi Dedei Kebir’ dir. Köy bu ismi mezarliktaki türbede yatan zattan almistir.
Bu zat 674-678 yillari arasinda Araplarin Istanbul’u kusatmak üzere Anadolu’ya geldikleri sirada Toroslari gecerken ölen, Peygamberimizin müezzini Bilâl-i Habes’ in torunudur.
Bu zatin 7 kardes oldugu, en büyüklerinin burada yatmakta oldugu, Karaman müzesindeki eski eserlerden ortaya cikmistir. Bu bilgi 1963-64 yillarinda Ivriz Ilkögretmen okulunda askerlik ögretmenligi yapan bir yarbay tarafindan elde edilmistir. Türbenin tamiri ve bakimi, maalesef adini bilemedigim saygi deger bu yarbay tarafindan yaptirilmistir.
Diger Kardeslerin Toraslarda, Bolkar Daginda, köyün batisindaki Erenler tepesinde, Mahmut Türemen’ in evi dibinde, topraklik mevkisinde oldugu söylenmektedir.

Köyün ücüncü adi
1960 li yillarin baslarinda Türkiye capinda bütün nüfus kütükleri yenilenmis ve köy, kasaba, sehir isimleri günümüz Türkcesine uyarlanmis, bazilarida tamamen degistirilmistir. Bundan dolayi köyümüzün ismi Dedei Kebir, türkcelestirilerek Büyükdede olmustur.
Köyümümüzdeki eski cami, türbe ve su kaynagi yüzyillar önce de ciddiye alinmis, bu eserlerin korunmasi ve bakimi icin padisahlar tarafindan fermanlar cikarilmis, Tarsus’ta vakif olarak araziler tahsis edilmistir. Bu fermanlardan bazilari rahmetli babam Emin Tuncay tarafindan tercüme ettirilmis ve muhtarlikda saklanmaktadir. Bu fermanlar baska türlü ise yaramasa da, köyün tarihine verilen deger bakimindan cok önemlidir.